Aandrijving van de toekomst
Antwoord op de belangrijkste vragen
Over 13 jaar stopt de verkoop van de verbrandingsmotor
Als we de beleidsmakers van de Europese Unie mogen geloven is het over 13 jaar afgelopen met de verkoop van nieuwe auto’s met een verbrandingsmotor. De EU wil zelfs zover gaan dat alleen volledig elektrische auto’s en waterstofauto’s nog nieuw mogen worden verkocht.
Andere CO2-neutrale initiatieven lijken daarmee bij voorbaat kansloos, want de EU wil alleen compleet CO2-loze auto’s nog toestaan. Of de stroom voor die elektrische en waterstofauto’s tegen die tijd allemaal zonder uitstoot en dus groen kan worden opgewekt, staat nog lang niet vast.
Een ander probleem is de uitbreiding van de laadinfrastructuur voor elektrische auto’s, terwijl ons elektriciteitsnet nu al overbelast is en op sommige plaatsen in ons land nieuwe bedrijven niet kunnen worden aangesloten. En met een handjevol waterstoftankstations wordt deze veelbelovende technologie misschien wel in de knop gebroken.
Het roept wellicht allerlei vragen op. Op de meest voorkomende vragen proberen we hieronder een antwoord te geven.
Wat wordt het: elektrisch of waterstof?
Het is de belangrijkste vraag op dit moment. Maar het antwoord is niet zo eenvoudig. Wat het beste is, hangt af van de omstandigheden en het gebruiksdoel, want beide hebben voor- en nadelen. Met de huidige stand van de techniek voldoet elektrisch het beste voor kortere tot middellange reisafstanden bij personenauto’s in landen met een goede laadinfrastructuur (Nederland, Duitsland en Zwitserland). Waterstof voldoet beter op de lange afstand en bij voertuigen die lading moeten vervoeren, omdat ze onderweg gewoon kunnen tanken.
Wat zijn de voor- en nadelen van elektrische auto's?
De elektrische auto heeft als groot voordeel dat je de accu op heel veel plaatsen kunt opladen, maar het normale opladen duurt lang, accu’s zijn zwaar en ze maken gebruik van zeldzame grondstoffen. Snelladen kan wel, maar dat is niet bevorderlijk voor de levensduur van de accu. In ons land is er een goede laadinfrastructuur, maar zo gauw je de grens overgaat wordt het al moeilijker.
Wat zijn de voor- en nadelen van waterstofauto's?
Waterstof heeft als grote voordeel dat je in enkele minuten je tank kunt vullen. Maar waterstof moet je wel eerst maken, het komt niet zomaar in de natuur voor. Het is altijd verbonden met een ander scheikundig element, waaruit je het moet afsplitsen, bijvoorbeeld water. Om waterstof van water te maken is – via elektrolyse – wel veel energie nodig en het gebruikte water moet vrij zuiver zijn. Daar staat tegenover dat je waterstof makkelijk in grote hoeveelheden kunt opslaan, bijvoorbeeld in lege gasvelden. Het overschot aan groene stroom van windmolenparken – die worden gedurende de nacht nu uitgezet – kan worden gebruikt om waterstof te maken. En we kunnen het distribueren via ons aardgasnet! Momenteel zijn er nog veel te weinig waterstoftankstations in ons land en dat remt de ontwikkeling van deze techniek natuurlijk.
Klopt het dat een elektrische auto efficiënter is dan een waterstofauto?
Dat is juist. Het kost ruim twee keer zoveel groene stroom om een auto op waterstof te laten rijden dan je nodig zou hebben in een ‘gewone’ elektrische auto. Maar een waterstofauto kan je na 400 kilometer in enkele minuten wel voltanken, een elektrisch auto is ‘veroordeeld’ tot een snellader die doorgaans een half uur of langer nodig heeft om de accu tot 80 procent (de laatste 20 procent duurt veel langer) op te laden. Dat verklaart waarom het vrachtvervoer voor de lange afstand zo geïnteresseerd is in waterstof als alternatief voor diesel. Voor korte(re) afstanden en de meeste personenauto’s is elektrisch interessant (zelfs voor sommige vrachtauto’s, denk aan schone stads- en regiodistributie), maar voor langere ritten maakt waterstof meer kans.
Waterstof kon toch ook als brandstof dienen voor een verbrandingsmotor?
De huidige waterstofauto’s zijn eigenlijk elektrische auto’s die via een brandstofcel waterstof omzetten in elektriciteit voor de aandrijving. BMW had in 2000 al een kleine vloot waterstofauto’s waarbij waterstof direct als brandstof werd gebruikt voor de verbrandingsmotor. Maar dat werd geen succes.
Inmiddels experimenteren Toyota en Mercedes er weer mee. En DAF Trucks is er al heel ver mee, want dat heeft een 13 liter Paccar-dieselmotor omgebouwd voor waterstof. Helemaal uitstootvrij wordt zo’n motor echter nooit.
Gaat er bij het laden van een elektrische auto energie verloren?
Inderdaad. Uit onderzoek van het Amerikaanse automagazine Car and Driver blijkt dat tussen de 12 en 15 procent van de elektrische energie die uit de laadpaal komt verloren gaat. Bij het laden van de accu voltrekt zich daarin een chemisch proces. Dat leidt tot warmte-ontwikkeling en waar warmte ontstaat gaat energie verloren. Daarnaast is er energie nodig om de accu op de juiste temperatuur te houden.
Uit het onderzoek van Car and Driver bleek dat een Tesla Model Y uit 2021 met een accupakket van 77,7 kiloWattuur 87,9 nodig had uit de laadpaal. Dat komt neer op een verlies van 13 procent. Het betrof hier metingen onder gunstige omstandigheden. Het verlies kan nog veel groter worden als het heel warm of koud is.
